İdeal Kordon Bağlama Yöntemini Seçmek
İngilizce, Rumca veya Türkçe olarak bilgi görselinin tümünü inceleyin
Amanda Burleigh Ağustos 2016
Doğum kavramı bir mucizedir, fakat birçok ebeveyn ve doktor, bebeğin doğumunun hemen ardından plasenta ve kordonun işlevlerini sürdürdüğünün farkında değildir. Bebek, annenin dışına çıkarak hayata geçiş yaparken, bebeğin amaçlanan toplam kan miktarının yaklaşık %30’unu kordon aracılığıyla bebeğe aktarırlar. Bebek, vücuduna oksijen almak için ilk kez ciğerlerini kullanırken, bu geçişi kesintisiz bir şekilde yapması oldukça önemlidir.
Yaklaşık 50-60 yıldır, çoğu doğum görevlisi, bebek doğar doğmaz, genellikle daha ilk nefesini bile almadan hemen kordonunu bağlayıp kesmiştir. Bu uygulamayı destekleyecek herhangi veri bulunmamıştır. İngiltere ulusal ve uluslararası rehberliği (canlandırma rehberliği de dâhil) artık, eğer mümkünse göbek bağına en az bir dakika dokunulmamasını önermektedir. Kordonun anında bağlanması, bebeği amaçlanan kan miktarından yoksun edebilir ve yapılan araştırmalar, kordon bağlanmazsa doğumu izleyen ilk 5 dakika içerisinde bebeğin kilosunda 214 grama kadar artış gözlemlenebileceğini gösterir (Farrar 2010). Yapılan başka bir araştırma, önemli kırmızı kan hücreleri geride bırakıldığı için kordonu anında bağlanan bebeklerde demir eksikliği anemisine daha çok rastlandığını ve aynı gruptan bazı erkek bebeklerin dört yaşına geldiklerinde düşük ince motor ve sosyal becerilere sahip olduğunu gösterir, bu da çocuğun zihinsel sağlığını olumsuz bir şekilde etkileyebilir (Andersson 2011). Kordon kanı aynı zamanda, bebeğin hayatı boyunca gelişiminde önemli bir rol oynayan çok yüksek bir kök hücre yoğunluğuna da sahiptir.
Aralık 2014’de yayınlanan İngiltere Ulusal Sağlık Ve Klinik Mükemmellik Enstitüsü (NICE) kılavuzu, bebeğin kalp atış hızının 60bpm’den daha az olduğu ve hızlanmadığı çok nadir rastlanan durumlar dışında, doğum şekline bakılmaksızın tüm bebekler için kordon bağlamasını en az bir dakika geciktirmeyi önermektedir. Bazı bebekler doğumda biraz sersemleyebilir ama plasenta ve kordonun bebek rahimdeyken olduğu gibi hala oksijenli kanı bebeğe aktardıklarını ve kordon bağlanmamış olduğunda çoğu bebeğin herhangi bir müdahele olmadan kendiliğinden iyileşeceğini akılda tutmak önemlidir.
Plasentanın çıkarılması
Kordon ve plasenta işlevlerini tam olarak tamamladığı zaman, kordonun atışları duracak, bebek tüm amaçlanan kan miktarını almış olacak ve kordon boş ve beyaz renkte olacaktır. Bu, bebeğin doğması için en sağlıklı yol olduğundan, farkındalığı arttırmak için #waitforwhite (beyaz olmasını bekle) adında bir kampanya başlattık.
İdeal kordon bağlama ile aktif yönetim
Plasentanın çıkarılmasına yardımcı olmak ve doğum sonrası kanama oranını azaltmak için bebek doğduktan sonra iğne ile oksitosik (hormon) ilaç verilmesi oldukça yaygın bir uygulamadır. Tarihsel açıdan bu iğne sıklıkla doğumdan hemen sonra yapılır fakat istenmeyen durumların yaşanmadığı doğumlarda, doğumdan birkaç dakika sonra da (ya da kordonun atışları durduğu zaman) verilebilirve kordon, iğnenin uygulanmasından birkaç dakika sonra bağlanabilir. Böylece bebek kan naklini, en az müdahale ile atlatmış olur. Bazı doğum birimleri, bütün bulguları inceleyip doğumun üçüncü aşamasını yerine getirme yöntemini benimsemiştirler ve bu uygulamayı gecikmiş aktif yönetim olarak adlandırırlar.
Doğumun fizyolojik üçüncü aşaması
Bu seçenekten haberdar olduktan sonra, birçok ebeveyn artık plasentanın çıkarılmasına yardımcı olmak için herhangi bir ilaç almamayı ve plasentanın kendiliğinden çıkmasını tercih ediyor. Kordona, tüm bu süreç boyunca herhangi bir müdahale, bağlama veya kesme uygulanmamalı, hatta hiç dokunulmamalıdır. Plasenta normalde ilk 20-30 dakika içinde çıkar fakat bu süreç bazen daha uzun sürebilir.
Lotus doğum
Bazı ebeveynler, kordon kuruyana ve doğal olarak ayrılana kadar plasentayı ve bebeği birbirine bağlı bırakmayı tercih eder. Bu birkaç gün alır.
Kaynaklar
Farrar D, Airey R, Law GR, Tuffnel D, Cattle B, Duley L. Normal bebekler için plasental kan aktarımı ölçümü yapmak: Kordona dokunulmadan bebegin kilosunu ölçmek. BJOG. 2011;118:70-75.
Andersson O, Hellstrom-Westas L, Andersson D, Domellof M. Geç ve erken göbek kordonu bağlanmasının neonatal sonuçlar ve 4 ay boyunca demir durumu üzerindeki etkisi: Bir rastgele kontrollü deneme. BMJ. 2011;343:d7157.
Andersson, O., Lindquist, B., Lindgren, M., Stjernqvist, K., Domellöf, M. ve Hellström-Westas, L. (2015). Geç Kordon Bağlanmasının Dört Yaş Sinirsel Gelişimine Etkisi
NICE (2014) İntrapartum bakımı: sağlıklı kadınların ve bebeklerin doğum sırasındaki bakımı. (Erişim tarihi: 13 Ağustos 2016)